Βάζουν πωλητήριο στη ΔΕΗ το 2011

Του ΦΩΤΗ ΚΟΛΛΙΑ




Οι ακροβασίες ως προς το μοντέλο ουσιαστικής απελευθέρωσης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας δεν πείθουν τους κοινοτικούς αξιωματούχους και την τρόικα, ενώ η καθυστέρηση στη λήψη αποφάσεων απειλεί με «αφελληνισμό» όχι μόνο της ΔΕΗ, αλλά και των ελάχιστων ιδιωτών παραγωγών οι οποίοι εμφανίζουν ζημιές αρκετών εκατομμυρίων ευρώ.



Στα κυβερνητικά γραφεία φτάνουν προειδοποιήσεις ότι η κωλυσιεργία ως προς την επιλογή μοντέλου απελευθέρωσης (εξαιτίας της ασφυκτικής πίεσης που ασκεί το συνδικάτο της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ), θα έχει το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα από αυτό που επιδιώκουν όσοι κόπτονται για τη διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα της ΔΕΗ: την πώληση ποσοστού της Επιχείρησης ή μονάδων της σε διεθνείς ομίλους που καραδοκούν.



Οι επισημάνσεις αυτές έχουν φτάσει μέχρι τα ανώτερα κυβερνητικά κλιμάκια, τα οποία παράλληλα έχουν γίνει αποδέκτες προτάσεων από την τρόικα για να παραχωρηθεί ποσοστό της ΔΕΗ ή μονάδες της (όσο κι αν διαψεύδονται με κάθε ευκαιρία). Τα μηνύματα που έχει λάβει η κυβέρνηση αναφέρουν πως η υπόθεση «ΔΕΗ» πρέπει να έχει κλείσει μέχρι τον προσεχή Μάρτιο.



Τα κυβερνητικά στελέχη που πιέζουν ώστε να ληφθούν άμεσα αποφάσεις, επισημαίνουν πως την ίδια μοίρα θα έχουν και οι ιδιώτες παραγωγοί οι οποίοι εν μέσω βαθιάς κρίσης βλέπουν τις μονάδες τους να υπολειτουργούν. Ήδη στην αγορά κυκλοφορούν πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες ισχυρός ιδιώτης διαπραγματεύεται την πώληση του ποσοστού του σε ευρωπαϊκό όμιλο. «Μια μονάδα 400 MW γράφει ζημιές περί τα 30 εκατ. ευρώ το χρόνο, εξαιτίας των στρεβλώσεων στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας», επαναλαμβάνει ο Αναστ. Καλλιτσάντσης, πρόεδρος του συνδέσμου ανεξάρτητων παραγωγών (ΕΣΑΗ) σε κάθε συνάντηση με την υπουργό Περιβάλλοντος Τ. Μπιρμπίλη.



Η κ. Μπιρμπίλη εξασφάλισε παράταση δύο μηνών όσον αφορά την κατάθεση στην Κομισιόν της περίφημης πρότασης «ισοδύναμων λύσεων» σε σχέση με την απαίτηση της Ε.Ε. να έχουν πρόσβαση ιδιώτες στα λιγνιτικά αποθέματα περιοχών όπως η Βεγόρα, η Δράμα και η Ελασσόνα. Στην αγορά υποστηρίζουν πως η υπουργός έχει αντιληφθεί καλύτερα από τους προκατόχους της τις στρεβλώσεις υπό τις οποίες λειτουργεί η δήθεν απελευθερωμένη αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.



Όμως έχει απέναντί της όχι μόνο τη ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ, αλλά και κυβερνητικά στελέχη που αδυνατούν να κατανοήσουν πως πλησιάζει η ώρα της αλήθειας.



Είναι χαρακτηριστικό πως η λύση της ανταλλαγής ισχύος ή μονάδων μεταξύ της ΔΕΗ και ομοειδών εταιρειών πέριξ της χώρας (μοντέλο που επιθυμεί η διοίκηση της ΔΕΗ και εισηγήθηκε στην Κομισιόν η ηγεσία του ΥΠΕΚΑ) συναντά αντιδράσεις και εντός του κυβερνητικού στρατοπέδου. Υπάρχουν στελέχη του ΥΠΕΚΑ που θεωρούν πως η Κομισιόν δεν πρόκειται να δεχτεί το συγκεκριμένο μοντέλο, αφού απαιτούνται πολλοί μήνες μέχρι να ολοκληρωθεί μια ανταλλαγή.



Οι Κοινοτικοί γνωρίζουν πως «η αγορά θα παραμείνει υπό τον ασφυκτικό έλεγχο της ΔΕΗ», επισημαίνουν. Οι ιδιώτες παραγωγοί αποφεύγουν να εκφράσουν δημοσίως τη θέση τους για το μοντέλο απελευθέρωσης, αλλά είναι αυτονόητο πως επιθυμούν να πουληθούν μονάδες της Επιχείρησης. «Στο μεταβατικό διάστημα μπορούν να ενοικιαστούν μονάδες της ΔΕΗ, με πενταετή συμβόλαια κατ’ ελάχιστο, έτσι ώστε να υπάρξουν σοβαρές προσφορές» υποστηρίζουν.



Ηλεκτρονικές δημοπρασίες



Ως μέση λύση μεταξύ της ανταλλαγής μονάδων της ΔΕΗ και της ενοικίασης / πώλησής τους θεωρείται το μοντέλο των ηλεκτρονικών δημοπρασιών ισχύος, το οποίο είχε εφαρμοστεί στη Γαλλία από την EDF. Με βάση το συγκεκριμένο μοντέλο, η ΔΕΗ θα παραδίδει σε τρίτους (εμπόρους ή παραγωγούς) συγκεκριμένες ποσότητες ενέργειας μέσω δημοπρασιών. Οι υποστηρικτές της συγκεκριμένης λύσης θεωρούν πως είναι άμεσης εφαρμογής (συνεπώς ικανοποιείται η Κομισιόν και αποφεύγεται το χειρότερο, δηλαδή η πώληση μονάδων) και αφήνει χώρο για τους εγχώριους παραγωγούς και προμηθευτές. Αλλά υπάρχουν αντιδράσεις από αυτούς που θεωρούν πως οι ιδιώτες παραγωγοί («που έχουν επενδύσει συνολικά περί το 1,5 δισ. ευρώ») θα κονταροχτυπιούνται με εμπόρους που δαπάνησαν ελάχιστα ευρώ.



Τι δεν μας λένε για την «απελευθερωμένη» αγορά



● Σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, η διοίκηση του ΔΕΣΜΗΕ (του διαχειριστή του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας) σήκωσε τα χέρια ψηλά για τις τεράστιες ζημίες που συσσωρεύει. Την ίδια στιγμή που ο ΔΕΣΜΗΕ απαιτεί μεγάλη αύξηση (30%) του τέλους Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (οι επιχειρήσεις πληρώνουν 5,57 ευρώ και οι ιδιώτες 0,3 ευρώ το τετράμηνο με τους λογαριασμούς της ΔΕΗ) για να κλείσει η μαύρη τρύπα, η ΔΕΗ εμφανίζει υπερκέρδη. Στην ουσία αγοράζει αιολική ενέργεια σε εξαιρετικά χαμηλή τιμή και την μεταπωλεί στον τελικό καταναλωτή σε υπερδιπλάσια. Το αστείο της υπόθεσης είναι πως επειδή υπάρχει ο φόβος του πολιτικού κόστους (από μια νέα επιβάρυνση των νοικοκυριών / επιχειρήσεων) καλείται ο ΔΕΣΜΗΕ να τετραγωνίσει τον κύκλο: να βρει (και αυτός!) «ισοδύναμες λύσεις», ώστε να μειωθούν οι ζημιές όταν οι πάντες γνωρίζουν πως οι επιδοτήσεις των ΑΠΕ θα αυξάνονται όσο αυξάνονται και τα εν λειτουργία αιολικά πάρκα, κ.λπ.



● Οι Κοινοτικοί γνωρίζουν πως οι μονάδες φυσικού αερίου των ιδιωτών σπανίως μπαίνουν στο σύστημα (αφού λειτουργούν με ακριβότερο καύσιμο έναντι του φθηνού λιγνίτη) και πως ενίοτε εφαρμόζονται διάφορα κόλπα από τη ΔΕΗ (με την ανοχή του ΔΕΣΜΗΕ). Ένα από αυτά είναι η συμμετοχή της Μονάδας 1 του ΑΗΣ Πτολεμαΐδας (που είχε κλείσει πανηγυρικά τον Ιούνιο...) στην ημερήσια αγορά ενέργειας! Με την προσθήκη αντίστοιχων μονάδων στην ημερήσια αγορά (ενώ είναι γνωστό πως δεν θα λειτουργήσουν την επόμενη ημέρα ή είναι κλειστές εδώ και μήνες) διαμορφώνεται ακόμα καλύτερη οριακή τιμή για τη ΔΕΗ...



● Το 2013, όταν ενσωματωθεί το κόστος των δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα στην παραγωγή της ΔΕΗ, τα τιμολόγια πρέπει να εκτιναχθούν κατά 35%40%. Παρά τις εισηγήσεις για σταδιακή αύξηση, η κυβέρνηση επέλεξε να ακολουθήσει τη ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ που απλώς αναβάλλει για το μέλλον οποιαδήποτε προσπάθεια εξυγίανσης της αγοράς.



ΙΣΟΤΙΜΙΑ