Ο παραδοσιακός καφενές αργοπεθαίνει

Τσόχινα τραπέζια και ξύλινες καρέκλες, τσίγκινο μπρίκι και χόβολη, ελληνικός καφές και λουκούμι. Το παραδοσιακό καφενείο εξαφανίζεται και μαζί του χάνονται όλα τα στοιχεία που αγάπησαν γενιές μερακλήδων. «Κάθε χρόνο κλείνουν από 50 ως 80 καφενεία, ενώ πολλά από αυτά που παραμένουν ανοιχτά φυτοζωούνπεριμένοντας να συμπληρωθεί το αναγκαίο χρονικό διάστημα για τη συνταξιοδότηση του ιδιοκτήτη. Εφέτος ούτε τα μισά μέλη του σωματείου έχουν πληρώσει τη συνδρομή τους» εξηγεί ο κ. Γιάννης Κατσόγιαννης, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Καφεπωλών Ελλάδος.

Σύμφωνα με τον κ. Κατσόγιαννη, η μόδα των cafes και οι προτιμήσεις της νεολαίας απομάκρυναν τους Ελληνες από τα καφενεία: «Η πελατεία εξαντλείται εδώ και δύο δεκαετίεςγιατί οι παλιοί φεύγουν αλλά οι νέοι... δεν έρχονται» σχολιάζει χαρακτηριστικά. Η οικονομική κρίση ωστόσο έδωσε τη χαριστική βολή. «Οι καφετζήδες κάνουν ό,τι μπορούν για να επιβιώσουναλλά τα πράγματα είναι ..........
δύσκολα. Κάθε χρόνο το σωματείο εκδίδει έναν ενδεικτικό τιμοκατάλογοαλλά στην πράξη κανένα καφενείο δεν τον ακολουθεί.Ολοι χρεώνουν τον καφέ περίπου ενάμισι ευρώ λιγότερο από τις προτεινόμενες τιμές!» σχολιάζει ο κ. Κατσόγιαννης.
«Αν εφαρμόζαμε τις τιμές του σωματείου, δεν θα μας έμενε ούτε πελάτης» λέει γελώντας ο κ. Βασίλης Καράλης ενώ παράλληλα ψήνει ελληνικούς καφέδες στο καφενείο «Η καλή καρδιά» στο Κουκάκι. «Με μια σύνταξη τη βγάζουμε, δεν μπορούμε να πληρώσουμε τον καφέ τρία και τέσσερα ευρώ, όπως κάνουν οι νέοι στις μοντέρνες καφετέριες!» επεμβαίνει ο κ. Ευθύμιος Πρατικάκης, τακτικός πελάτης του καφενείου.
Ακόμη και τα τσόχινα τραπέζια, το σήμα κατατεθέν του παλιού καφενείου, είναι πλέον είδος υπό εξαφάνιση. «Πώς να διατηρήσουμε τσόχινα τραπέζιατη στιγμή που αυτά συνοδεύονται από ένα ετήσιο “τέλος” 700 ευρώ ανά τραπέζι; Υποτίθεται ότι εισπράττουμε ένα αντίτιμο για τη χρήση του τραπεζιούαλλά στην πράξη κανείς δεν το κάνει. Θα εξαφανιστούν οι πελάτες αν αρχίσουμε να το χρεώνουμε και αυτό!» εξηγεί η κυρία Δήμητρα Θεοδωρακοπούλου, η οποία έχει καφενείο στο Περιστέρι. Θεωρεί τον εαυτό της τυχερό γιατί το καφενείο της είναι από τα λίγα που γεμίζουν ακόμη τα τραπέζια τους, συχνά ως τη μία τη νύχτα. Αυτό είναι σπανιότατο, αν αναλογιστεί κανείς ότι ήδη από τις επτά το απόγευμα πολλά καφενεία κατεβάζουν ρολά λόγω έλλειψης πελατείας. Μας κερνάει ελληνικό καφέ σχολιάζοντας με λύπη: «Δεν είναι ψημένος στη χόβολη. Ακόμη και αυτή έχει καταντήσει πλέον είδος υπό εξαφάνιση».
Καφές και δημοκρατία
Οι κοινωνικές και πολιτικές ζυμώσεις που έλαβαν χώρα μέσα στα καφενεία επί σειρά δεκαετιών τα μετέτρεψαν σε πραγματικά «κύτταρα της δημοκρατίας μας». Οπως χαρακτηριστικά είπε ο συγγραφέας Γιώργος Ιωάννου, το πρώτο μέτρο που θα έπρεπε να λάβει η οποιαδήποτε χούντα θα ήταν να καταργήσει... τα καφενεία. «Ο κόσμος του καφενείου είναι μια γοητευτική εστία διαπάλης, τόσο πολιτικήςόσο και αθλητικής» σχολιάζει ο κ. Δημήτρης Μανιάτης, δημοσιογράφος και συγγραφέας τού υπό έκδοση βιβλίου «Παλιά καφενεία». «Ποιος μπορεί να ξεχάσει τα πράσινα, μπλε και κόκκινα καφενεία που ήταν παλιά το σήμα κατατεθέν της ελληνικής επαρχίας; Λειτούργησαν ως χώρος πολιτικής ζύμωσης και συνένωσης της επαρχιακής κοινωνίας» προσθέτει.
Οι πολιτικές διαφωνίες, βέβαια, αντί να προκαλούν εχθρότητα, εν τέλει οδηγούν σε ακόμη μεγαλύτερο δέσιμο ανάμεσα στους πελάτες του καφενείου. «Ενας πασοκτσής και ένας νεοδημοκράτης μπορούν να πίνουν κάθε μέρα μαζί τον καφέ τους. Αλλοι εδώ είναι ολυμπιακοί και άλλοι παναθηναϊκοί. Διαφωνούμε αλλά ποτέ δεν χαλάμε τις καρδιές μας» σχολιάζει ο κ. Θάνος Νικόλαος, θαμώνας του καφενείου «Η καλή καρδιά».
Η χαριστική βολή
Η απαγόρευση του καπνίσματος επιδείνωσε ακόμη περισσότερο την ήδη δύσκολη κατάσταση. «Εννιά στους δέκα πελάτες στα καφενεία είναι καπνιστές. Είναι άνθρωποι ηλικιωμένοι που μια ζωή την έζησαν με καφέ και τσιγάρο. Πώς θα πω ξαφνικά στον ογδοντάχρονοπου έρχεται στο καφενείο μου εδώ και χρόνιαότι πρέπει να σβήσει το τσιγάρο ή να φύγει;» σχολιάζει ο κ. Καράλης.
Καφετζής ετών 27
Οι νέοι σήμερα αρνούνται όχι μόνο να συχνάζουν στα καφενεία ως πελάτες αλλά ακόμη και να τα αναλάβουν ως οικογενειακή επιχείρηση. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Αδελφότητας Καφεπωλών Αθηνών, όταν συνταξιοδοτηθεί ο ιδιοκτήτης, το καφενείο είτε πωλείται είτε... κλείνει. Εξαίρεση στον κανόνα αποτελεί ο Παναγιώτης Κατσόγιαννης, 27 ετών. Οταν ο πατέρας του δεν μπορούσε πλέον να δουλεύει στο καφενείο λόγω των συνδικαλιστικών του καθηκόντων, ο Παναγιώτης αποφάσισε να αναλάβει ρόλο... καφετζή. Σήμερα διατηρεί το καφενείο σχεδόν μόνος του, ενώ όταν ο πατέρας του συνταξιοδοτηθεί, θα το αναλάβει και στα χαρτιά. «Λατρεύω τον κόσμο του καφενείου, εδώ μέσα μεγάλωσα και το αισθάνομαι σαν δεύτερο σπίτι μου» σχολιάζει. «Με τους πελάτες ανοίγουμε συζητήσεις, πειραζόμαστε, είμαστε φίλοι».
Φαστ φουντ στη... χόβολη
Ολοι ξέρουν ότι ο παραδοσιακός ελληνικός καφές ψήνεται στη χόβολη, δηλαδή στην άμμο που διατηρείται ζεστή πάνω από αναμμένα κάρβουνα. Λίγοι γνωρίζουν ωστόσο ότι και η χόβολη ανήκει στα είδη υπό εξαφάνιση διότι δεν συμφέρει οικονομικά, με αποτέλεσμα όλα τα παραδοσιακά καφενείατουλάχιστον στις πόλεις- να ψήνουν καφέ σε γκαζάκι! Τελικά όμως η χόβολη επιστρέφει δυναμικά εκεί που κανείς δεν το περίμενε: στις αλυσίδες φαστ φουντ! Αντικαθιστώντας τα παλιά κάρβουνα με γκάζι, η νέα ηλεκτρική χόβολη εγκαθίσταται εύκολα και γρήγορα σε οποιοδήποτε φαστφουντάδικο και προσφέρει παραδοσιακό ελληνικό καφέ... σε χάρτινο φλιτζάνι!
Το μυστικό του καλού καφέ
Ο κ. Βασίλης Καράλης, ο μερακλής καφετζής, είναι απόλυτος. Το νερό πρέπει να είναι χλιαρό, όχι καυτό. Ειδάλλως ο καφές θα κόψει. Το πολύ κρύο νερό βοηθάει ακόμη περισσότερο στις φουσκάλες και στο σωστό καϊμάκι. Ρίχνουμε πρώτα τη ζάχαρη, ανακατεύουμε καλά, και μετά τον καφέ. Σταματάμε το ανακάτεμα όταν αρχίσει να φουσκώνει. Δεν αφήνουμε να πάρει πολλές βράσεις, θα νερουλιάσει. Ολα αυτά σε χαμηλή φωτιά· ακόμη καλύτερα στη χόβολη, αν τη βρείτε. Και μην ξεχάσετε να τον σερβίρετε σε χοντρό φλιτζάνι.
Βήμα
http://kafeneio-gr.blogspot.com/2010/02/blog-post_2952.html