.png "English"){kind=small}
Aπό το παράθυρο του βαγονιού, οι επιβάτες παρακολουθούν το επαναλαμβανόμενο πράσινο τοπίο της αχανούς σιβηρικής γης να περνά για άλλη μια μέρα μπροστά από τα μάτια τους...
Ο σιδηροδρομικός σταθμός του Βλαδιβοστόκ είναι ένα πραγματικό αρχιτεκτονικό στολίδι για την πόλη του Ειρηνικού
Η πλατφόρμα του σταθμού στο Ιρκούτσκ είναι γεμάτη από ντόπιους μικροπωλητές, με τα καλάθια τους γεμάτα παστά ψάρια, πιροσκί, ψωμιά, ξηρούς καρπούς και αγγουράκια τουρσί. Οι ξύλινες αγροτικές κατοικίες στα χωριά της υπερσιβηρικής διαδρομής μοιάζουν με μικρά κομψοτεχνήματα που έχουν ξεπηδήσει μέσα από παιδικό παραμύθι. Ο μικρός σιδηροδρομικός σταθμός της Κανσκ στη 1 η ώρα τα ξημερώματα είναι έρημος. Η εξωστρέφεια και η καλοσύνη των συνταξιδιωτών, η επιθυμία τους να σε φιλέψουν σούπα και βότκα, είναι συγκινητική...
Ενα συναρπαστικό ταξίδι γεμάτο ενδιαφέρουσες εικόνες είναι αυτό του Υπερσιβηρικού, ο οποίος αποτελεί τη μεγαλύτερη ενιαία σιδηροδρομική γραμμή στον κόσμο, καλύπτοντας μια απόσταση 9.288 χλμ.
Διανύοντας τη μυθιστορηματική διαδρομή του Υπερσιβηρικού -από τη Μόσχα στο Βλαδιβοστόκ- βιώνεις μια δυνατή εμπειρία από το πρώτο ως το τελευταίο χιλιόμετρο. Η άφιξη στην «Ιθάκη», στις ακτές του Ειρηνικού ωκεανού, είναι ένα γεγονός συγκλονιστικό όσο και το ίδιο το ταξίδι, ο καβαφικός «πηγαιμός».
Η ιστορία του Υπερσιβηρικού
Η κατασκευή του ιστορικού σιδηρόδρομου ξεκίνησε το 1891, όταν ο Τσάρος Αλέξανδρος Γ΄αποφάσισε να ενώσει τη Ρωσία από το σημείο που βρίσκονται τα Ουράλια, με τις ακτές του Ειρηνικού. Η αλλαγή στον τρόπο μεταφοράς των πρώτων υλών του σιβηρικού υπεδάφους, η διακίνηση προϊόντων από και προς την αχανή κινέζικη αγορά και η γρήγορη μεταφορά στρατιωτικού υλικού και προσωπικού, για την προάσπιση της ρωσικής Απω Ανατολής από τους Ιάπωνες, ήταν οι λόγοι που επέβαλαν τη σιδηροδρομική σύνδεση Ανατολής - Δύσης. Η κατασκευή του Υπερσιβηρικού ολοκληρώθηκε 25 χρόνια αργότερα (1916), ενώ από το 1908, δίπλα στην αρχική μονή γραμμή, κατασκευαζόταν και δεύτερη. Στην υλοποίηση του εξαιρετικά δύσκολου εγχειρήματος συνέβαλαν καθοριστικά αμέτρητοι εξόριστοι-κατάδικοι. Με την ολοκλήρωση του Υπερσιβηρικού μια νέα εποχή ανάπτυξης ξεκίνησε για τη Σιβηρία, βασισμένη κυρίως στις τεράστιες δυνατότητες εκμετάλλευσης του φυσικού της πλούτου. Παράλληλα, απλοί σταθμοί του Υπερσιβηρικού σιδηροδρόμου εξελίχθηκαν σταδιακά σε αστικά βιομηχανικά κέντρα.
Μια διαδρομή σαν μυθιστόρημα
Με 396 σταθμούς από τη Μόσχα στο Βλαδιβοστόκ (ή 400 σταθμούς μέχρι τη Ναχότκα, πόλη-λιμάνι του Ειρηνικού ωκεανού, 140 χλμ. νοτιοανατολικά του Βλαδιβοστόκ), ενώνει τις σημαντικότερες πόλεις της Ευρωπαϊκής Ρωσίας και της Σιβηρίας, περνώντας από την Καζάν, την Εκατερίνμπουργκ, την Ομσκ, τη Νοβοσιμπρίρσκ, το Ιρκούτσκ, την Ουλάν Ουντέ, την Τσιτά και τη Χαμπάροφσκ.
Από την έναρξη της λειτουργίας του Υπερσιβηρικού μέχρι σήμερα, το δίκτυο έχει βελτιωθεί σε αρκετά σημεία και έχουν προστεθεί πολλές σημαντικές διακλαδώσεις.
Μπορεί κανείς να ταξιδέψει επίσης με τον Υπερμαντζουριακό σιδηρόδρομο (Trans-Manchurian), που συμπορεύεται με τον Υπερσιβηρικό μέχρι την πόλη Τσιτά και κατόπιν να συνεχίσει νοτιοανατολικά προς την Κίνα, με προορισμό το Πεκίνο.
Υπάρχει και ο Υπερμογγολιακός σιδηρόδρομος (Trans-Mongolian), που συμβαδίζει με τον Υπερσιβηρικό μέχρι την πόλη Ουλάν-Ουντέ και στη συνέχεια, μέσω Μογγολίας, καταλήγει στο Πεκίνο.
Σε αντίθεση πάντως με τους Ρώσους -που αντιλαμβάνονται τον Υπερσιβηρικό απλά ως ένα μέσο που ενώνει τη μια άκρη της Ρωσίας με την άλλη- οι περισσότεροι ξένοι τουρίστες τον θεωρούν ως το απόλυτο ταξίδι με τρένο και την ιδανικότερη επιλογή να γνωρίσουν τη φύση και τους ανθρώπους της Σιβηρίας. Αν και πρόκειται για μια εβδομάδα συνεχούς ταξιδιού, πολλοί προτιμούν να διακόπτουν την υπερσιβηρική πορεία τους με ολιγοήμερες στάσεις στις περιοχές απ’ όπου περνά το τρένο της... μεγάλης φυγής.
FAST INFO
Διαβάστε, ενημερωθείτε
Προτείνονται οι ταξιδιωτικοί οδηγοί Trans-Siberian Handbook του Bryan Thomas και Trans-Siberian Railway των εκδόσεων Lonely Planet.
Απαραίτητα έγγραφα
Για τους Ελληνες πολίτες απαιτείται η έκδοση βίζας για τη Ρωσία. Βίζα μπορείτε να πάρετε από την πρεσβεία της Ρωσίας στην Αθήνα (Νικηφόρου Λύτρα 28, Ψυχικό, τηλ. 210 6725235, 210 6726130, e-mail: embraf@otenet.gr, website: http://www.greece.mid.ru/). Το διαβατήριό σας πρέπει να έχει εξάμηνη ισχύ.
Ταξίδι στη «χώρα που κοιμάται»
Κάθε τετράκλινη κουκέτα διαθέτει καθαρά σεντόνια, πετσέτες και ζεστές κουβέρτες, στο τραπεζάκι κάτω από το παράθυρο θα βρείτε γλυκίσματα και μια τσαγιέρα με κούπες, ενώ πάντα υπάρχει διαθέσιμο ζεστό νερό για καφέ, τσάι ή πρόχειρες σούπες. Το ζήτημα του φαγητού δεν αποτελεί πρόβλημα αφού στο τρένο υπάρχει εστιατόριο, αλλά καλό είναι να έχετε μαζί σας κάποιες προμήθειες σε ξηρά τροφή, νερό και καφέ. Σε κάθε βαγόνι υπάρχουν δύο τουλάχιστον υπάλληλοι-σερβιτόροι, συνήθως γυναίκες, που βρίσκονται πάντα στη διάθεσή σας, για ό,τι χρειαστείτε. Ευγενικές και εξυπηρετικές, θα λύσουν όλες τις απορίες σας για το τι θα φάτε, πού θα φάτε, πού θα βρείτε νερό -και αν θα το βρείτε-, πού θα κοιμηθείτε και πώς να κάνετε μπάνιο.
Μόλις 1.600 χλμ. ανατολικά της Μόσχας σας περιμένει η Εκατερίνμπουργκ, γενέτειρα του πρώην προέδρου της Ρωσίας Μπορίς Γιέλτσιν, που ιδρύθηκε το 1721 από τη Μεγάλη Αικατερίνη.
Η θέση της πόλης, στους δυτικούς πρόποδες των Ουραλίων, επιλέχθηκε λόγω της κοντινής απόστασης από τα ορυχεία. Δύο σημαντικά γεγονότα μέσα στον 20ό αιώνα έκαναν παγκοσμίως γνωστή την Εκατερίνμπουργκ. Στις 17 Ιουνίου του 1918 δολοφονήθηκε εδώ ο τσάρος Νικόλαος και η οικογένειά του, ενώ το 1960, την εποχή του Ψυχρού πολέμου, ένα αμερικανικό κατασκοπευτικό αεροσκάφος U-2 καταρρίφθηκε στα περίχωρα της πόλης. Εξαιτίας του γεγονότος, ακυρώθηκε τότε η προγραμματισμένη επίσκεψη του Αμερικανού προέδρου Αϊζενχάουερ στη Σοβιετική Ενωση.
Μετά την Εκατερίνμπουργκ, ο Υπερσιβηρικός φτάνει στο ορεινό φράγμα των Ουραλίων. Τα Υπερβόρεια Ορη των αρχαίων Ελλήνων «λειτουργούν» στον συγκεκριμένο γεωγραφικό χώρο ως φυσικά σύνορα ανάμεσα στη Ρωσία και τη Σιβηρία, στην Ευρώπη και την Ασία.
Μετά το πέρασμά τους, μπροστά σας ξεδιπλώνεται πλέον η Σιβηρία. Η»Χώρα που Κοιμάται» (έτσι ερμηνεύεται η Σιβηρία στη διάλεκτο των Μογγόλων) καλύπτει μια περιοχή 12.765.000 τετρ. χλμ., που εκτείνεται από τα Ουράλια μέχρι τον Βερίγγειο πορθμό και από τον Βόρειο Παγωμένο ωκεανό μέχρι τη Μογγολία και το Καζακστάν.
Από την Ομσκ στο Ιρκούτσκ
Σε αντίθεση όμως με την αδιάφορη αρχιτεκτονική προσωπικότητα της σιβηρικής πρωτεύουσας, τα αμέτρητα χωριά που υπάρχουν πριν και μετά τη Νοβοσιμπίρσκ είναι χαρακτηριστικά της Σιβηρίας. Οι μικροί οικισμοί απαρτίζονται από παραδοσιακές ξύλινες κατοικίες, των οποίων η εξωτερική όψη είναι διακοσμημένη με ξυλόγλυπτες παραστάσεις και παραθυρόφυλλα με έντονα χρώματα.
Μετά τη Νοβοσιμπίρσκ οι επίπεδες εκτάσεις δίνουν τη θέση τους σε καταπράσινο ορεινό τοπίο. Η σιδηροδρομική γραμμή περνά από μικρές πόλεις (Ασίνσκ, Κάνσκ, Τουλούν), αλλά και μεγάλες (Κεμέροβο, Κράσνογιαρκ), για να καταλήξει μετά από περίπου 1.900 χλμ. στο Ιρκούτσκ, τη μητρόπολη της Νότιας Σιβηρίας.
INTERNET
Ενημερωμένες ηλεκτρονικές σελίδες για τα δρομολόγια του Υπερσιβηρικού είναι οι ακόλουθες: http://www.monkeyshrine.com/, http://www.expresstorussia.com/ και http://www.seat61.com/
Στα μέσα του 17ου αιώνα, Κοζάκοι κυνηγοί ίδρυσαν έναν μικρό οικισμό στις όχθες του ποταμού Ανγκαρά για να ξεχειμωνιάζουν. Χάρη στην ευνοϊκή γεωγραφική του θέση, ο οικισμός εξελίχτηκε στο σημαντικότερο διαμετακομιστικό κέντρο εμπορίας γούνας και χρυσού της Ανατολικής Σιβηρίας και γνώρισε σταδιακά μια αξιοζήλευτη οικονομική και πνευματική ανάπτυξη.
Το Ιρκούτσκ είναι η μόνη πόλη της Σιβηρίας που διαθέτει προσωπικότητα και ύφος. Κομψή και ρομαντική, γεμάτη όμορφες γωνιές και ιστορικά κτίσματα, η πόλη του ποταμού Ανγκαρά έχει χαρακτηριστεί «Παρίσι της Σιβηρίας». Και το Ιρκούτσκ αποτέλεσε τόπο εξορίας -μάλιστα το 1825 εξορίστηκαν εδώ οι αξιωματικοί που ηγήθηκαν της αποτυχημένης Δεκεμβριανής στάσης κατά του Τσάρου Νικολάου Α΄.
Ανάλογη υπήρξε η συνέχεια επί Στάλιν, όταν στο Ιρκούτσκ, αλλά και σ’ ολόκληρη τη Σιβηρία, λειτούργησαν στρατόπεδα συγκέντρωσης διαφωνούντων (τα γκουλάγκ), στα οποία λόγω των άθλιων συνθηκών εργασίας και των ακραίων καιρικών συνθηκών πέθαναν περίπου 15.000.000 άνθρωποι.
Η γνωριμία με το Ιρκούτσκ ολοκληρώνεται με μια επίσκεψη στην κοντινή λίμνη Βαϊκάλη, τουριστικό θέρετρο για αμέτρητες γενιές Ρώσων. Αξιόλογους προορισμούς της Βαϊκάλης αποτελούν ο παραλίμνιος οικισμός Λιστβιάνκα και το νησάκι Ολκχόν, που είναι γεμάτο με παραδοσιακές ξύλινες ντάτσες.
Περίπου 445 χλμ. χωρίζουν το Ιρκούτσκ από την Ουλάν-Ουντέ, την επόμενη πόλη της υπερσιβηρικής διαδρομής. Στις νότιες όχθες της, η Βαϊκάλη πλαισιώνεται από ένα ορεινό σκηνικό με πυκνά δάση κωνοφόρων, ενώ τα γραφικά ψαροχώρια που καθρεφτίζονται στα νερά της αποτελούν σημείο αναφοράς της παραλίμνιας σιδηροδρομικής πορείας. Μέχρι το 1904, αν και λειτουργούσε στο σύνολό της η γραμμή από τη Μόσχα έως τον Ειρηνικό, για να περάσει ένα τρένο στην απέναντι όχθη της Βαϊκάλης επιβιβαζόταν σε πλοίο. Η παράκαμψη της λίμνης ολοκληρώθηκε το 1905.
Η Ουλάν-Ουντέ, 220 χλμ. βόρεια της Μογγολίας, είναι ο σημαντικότερος συγκοινωνιακός κόμβος προς και από την Κίνα και τη Μογγολία. Περπατώντας στους δρόμους της πόλης, θα σας δημιουργηθεί η αίσθηση πως βρίσκεστε στη Μογγολία, αφού παντού γύρω θα βλέπετε ανθρώπους με μογγολικά χαρακτηριστικά που ανήκουν στη φυλή Μπαρουίτ.
Αξιοθέατο της Ουλάν-Ουντέ είναι η μεγαλύτερη παγκοσμίως προτομή του Λένιν, που κοσμεί την κεντρική πλατεία. Εκτός από πρωτεύουσα της σιβηρικής επαρχίας Μπαρουίτ, η Ουλάν-Ουντέ είναι ταυτόχρονα και η μοναδική κοιτίδα του βουδισμού στη Σιβηρία. Στην περιοχή Ivolginsk (45 χλμ. ΝΔ της πόλης), μπορείτε να επισκεφθείτε τους περίτεχνους βουδιστικούς ναούς Ivolga Datsan, που κτίστηκαν το 1946.
Η λίμνη Βαϊκάλη, το «Γαλάζιο μάτι της Σιβηρίας», βρίσκεται 60 χλμ. ΝΑ του Ιρκούτσκ. Είναι η βαθύτερη λίμνη στον κόσμο (μέγιστο βάθος 1.620 μ.), αλλά και η αρχαιότερη, αφού η ηλικία της υπολογίζεται στα 25.000.000 έτη. Την τροφοδοτούν 336 ποταμοί, αλλά μόνο ένας, ο Ανγκαρά, πηγάζει από αυτήν. Μέσα στη λίμνη υπάρχουν 30 νησιά και το μεγαλύτερο από αυτά, το Ολγκόν, λέγεται ότι ήταν η πατρίδα του Τζένγκις Χαν. Το 80% της χλωρίδας και της πανίδας της δεν συναντάται πουθενά αλλού στον πλανήτη, όπως οι φώκιες νέρπα, το μόνο είδος φώκιας γλυκού νερού στον κόσμο. Μυστήριο αποτελεί πάντως το γεγονός ότι αρκτικές φώκιες βρίσκονται στη Βαϊκάλη, 2.000 χλμ. νότια του Βόρειου Παγωμένου Ωκεανού. Σύμφωνα με επιστημονικές απόψεις, οι φώκιες μάλλον πρωτοήρθαν στη Βαϊκάλη κατά την προϊστορική περίοδο, όταν αυτή επικοινωνούσε με τον ωκεανό μέσω του ποταμού Λένα. Από το 1996, η Βαϊκάλη συγκαταλέγεται στη λίστα των μνημείων της Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.
ΔΙΑΜΟΝΗ
Σε περίπτωση που διακόψετε το σιδηροδρομικό σας ταξίδι σας προτείνουμε τα παρακάτω ξενοδοχεία:
ΚΑΖΑΝ
«Mirage» (8432 780505, http://www.summithotels.com/) και «Guiseppe» (8432 926934, hotelguiseppe@mi.ru).
ΕΚΑΤΕΡΙΝΜΠΟΥΡΓΚ
«Premier» (343 563897, http://www.premier-hotel.ru/) και «Atrium Palace Hotel» (343 6000, http://www.atriumhotel.ru/)
ΟΜΣΚ
«Turist» (3812 316419, http://www.tourist-omsk.ru/) και «Mayak» (3812 315431, http://www.hotel-mayak.ru/)
ΙΡΚΟΥΤΣΚ
«Zvezda» (3952 540000, http://www.zvezdahotel.ru/) και «Gloria» (3952 540326, http://www.gloriahotel.ru/)
ΟΥΛΑΝ - ΟΥΝΤΕ
«Sagaan Morin» (3012 444019, http://www.morintour.com/) και «Buryatiya Hotel» (3012 211835)
ΧΑΜΠΑΡΟΦΣΚ
«Sapporo» (4212 306745, sapporo1@gin.ru)
ΒΛΑΔΙΒΟΣΤΟΚ
«Vladivostok» (4232 412808, http://www.vladhotel.vl.ru/
ΦΑΓΗΤΟ
Συστήνονται τα παρακάτω εστιατόρια:
ΚΑΖΑΝ
«Yakitoria» (8432 922713) και «Meat Kick» (8432 929332).
ΕΚΑΤΕΡΙΝΜΠΟΥΡΓΚ
«Dacha» (343 3793569) και «Port Stanley» (343 3551955)
ΟΜΣΚ
«Senkyevich» (3812 510981) και «Chashka» (3812 252379)
ΙΡΚΟΥΤΣΚ
«Korchma» (3952 209102) και «Pervach» (3952 20288)
ΟΥΛΑΝ ΟΥΝΤΕ
«Baatarai Urgoo» (3012 447492) και «Samovar» (3012 464188)
ΧΑΜΠΑΡΟΦΣΚ
«Russky Restaurant» (4212 306587) και «Unikhab» (4212 312315)
ΒΛΑΔΙΒΟΣΤΟΚ
«Izbushka» (4232 510269) και «Stary Gorod» (4232 205294)
Το τέλος του ταξιδιού
Μετά την Ουλάν-Ουντέ, ο Υπερσιβηρικός μπαίνει στην περιοχή της Υπερβαϊκάλης, που εκτείνεται βόρεια της Μαντζουρίας, μεταξύ της λίμνης Βαϊκάλης και του ποταμού Αμούρ. Πρόκειται για το πιο δύσκολο -από κατασκευαστικής πλευράς- κομμάτι της διαδρομής, αφού η σιδηροδρομική γραμμή διασχίζει απέραντες βαλτώδεις εκτάσεις, σχεδόν ακατοίκητες.
Πέρα όμως από το δύσβατο της περιοχής και τις ακραίες κλιματικές συνθήκες (-56οC τον χειμώνα), ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα που καθυστέρησε την κατασκευή του Υπερσιβηρικού στην περιοχή ήταν οι πλημμύρες του 1897, που κατέστρεψαν τη γραμμή σε σημαντικό μήκος της, μαζί με 15 γέφυρες.
Τσιτά, Μπλαγκοβετσένσκ, Χαμπάροφσκ και Βλαδιβοστόκ: αυτές είναι οι πόλεις - σταθμοί στη Ανατολική Σιβηρία ή ρωσική Απω Ανατολή (Far East). Η καθεμία έχει την ιστορία της και όλες μαζί ξαφνιάζουν με την ομορφιά τους και την ευγένεια των κατοίκων τους. Ο Κοζάκος εξερευνητής Γιεροφέι Χαμπάροφ έδωσε το όνομά του στον μικρό οικισμό που ίδρυσε το 1858 στις όχθες του ποταμού Αμούρ.
Αρχικά η Χαμπάροφσκ ήταν ένα προκεχωρημένο στρατιωτικό φυλάκιο των Ρώσων στην Ανατολική Σιβηρία, αλλά το πέρασμα του Υπερσιβηρικού έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη μετέπειτα ανάπτυξή της. Η Χαμπάροφσκ (770 χλμ. βόρεια του Βλαδιβοστόκ) είναι σήμερα ένα αστικό κέντρο με επιβλητικά κτίσματα του 19ου αιώνα, δεντρόφυτες λεωφόρους και πάρκα, μια πόλη ιδανική για περπάτημα και χαλάρωση.
Για 35 χρόνια, από το 1956 έως το 1991, το Βλαδιβοστόκ αποτελούσε απαγορευμένο προορισμό για τους ξένους, μια πόλη που ακόμα και οι Ρώσοι πολίτες δύσκολα προσέγγιζαν.
Οι τοπικές στρατιωτικές βιομηχανίες και η παρουσία του πυρηνικού οπλοστασίου του σοβιετικού στόλου ευθύνονταν για τη πολύχρονη απομόνωση του Βλαδιβοστόκ. Εχοντας διασχίσει τη Ρωσία από τη μια άκρη στην άλλη, ο Υπερσιβηρικός σιδηρόδρομος ολοκληρώνει την πορεία του στο παραθαλάσσιο Βλαδιβοστόκ. Εδώ, στις ακτές του Ειρηνικού, γράφεται ο επίλογος του μεγαλύτερου ταξιδιού πάνω σε ράγες.
Κωνσταντίνος Μητσάκης
ΕΘΝΟΣ TRAVEL
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου